Telewizja MN
Zaloguj
0 
Setki tysięcy kolejnych żołnierzy zajmowało się poza Czechosłowacją zapewnieniem obsługi logistycznej inwazji. Przeciwne inwazji były rządzone przez niezależnych od Moskwy komunistów Rumunia i Jugosławia. Armia CSRS nie podjęła walki z wojskami podległymi sowietom.
Warto przypomnieć, że odmiennie od PRL czy NRD, wojska sowieckie nie stacjonowały w CSRS – choć czechosłowacka armia i przemysł zbrojeniowy był nadzorowany przez sowietów.
Przyczyną praskiej wiosny był kryzys gospodarczy wywołany wprowadzeniem po II wojnie światowej w Czechosłowacji utopijnej gospodarki komunistycznej. Nawet w łonie partii pojawiały się głosy o potrzebie liberalizacji systemu gospodarczego. Słowacy czuli się dyskryminowani w CSRS. Życie kulturalne było bardzo dynamiczne i związane z zachodem. Walka partii ze swobodą w kulturze spotkała się z szeroką krytyką społeczną.
Zobacz także: Wiceszef niemieckiej FDP: Jak najszybciej uruchomić Nord Stream 2
Krwawy koniec praskiej wiosny
Proces zmian zaczął się w CSRS 5 stycznia 1968, kiedy to nowym przywódcą partii został Alexander Dubček (dotychczasowy pierwszy sekretarz Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Słowacji). Nowe władze partii zaczęły krytykować dotychczasową politykę władz i zapowiedziały liberalizację systemu.
Nowe władze zapowiedziały liberalizacje systemu gospodarczego, wprowadzenie do gospodarki elementów rynkowych, uwolnienia cen, skupienia się na produkcji dóbr konsumpcyjnych, samodzielność zakładów produkcyjnych i samorządy pracownicze w zakładach pracy.
Partia miała zrezygnować z ingerencji we wszystkie dziedziny życia, zwiększyć się miała wolność prasy, wolności słowa, swoboda przemieszczenia się, ograniczeniu miały ulec kompetencje bezpieki. Myślano także o wycofaniu CSRS z Układu Warszawskiego.
Inicjatywy rządu doprowadziły do powstania licznych i dobrze zorganizowanych socjalistycznych środowisk opozycyjnych. Władze ZSRR, NRD i PRL bały się, że zmiany w CSRS mogą zainspirować Polaków, Niemców, Rosjan, oraz inne narody okupowane przez sowietów.
Rosjanie wkroczyli, by wyzwolić od faszystów
W propagandzie kierowanej do żołnierzy rosyjskiej Armii Czerwonej władz sowieckie podkreślały, że przyczyną interwencji w CSRS było agresywna postawa USA (w Wietnamie), dekompozycja solidarności państw komunistycznych (niezależność Rumuni), rewanżyzm w RFN, odradzanie się reakcji w CSRS, oraz rzekome plany agresji NATO na CSRS. Interwencja w CSRS była przygotowywana przez sowietów od wielu miesięcy. Sowieci byli przygotowani na ciężki walki z żołnierzami CSRS.
Rosyjskich żołnierzy, od lat poddawanych indoktrynacji w koszarach, zaskoczyła powszechna i niezwykle silna niechęć czeskich cywili wobec Armii Czerwonej. Żołnierze Armii Czerwonej szybko zaczęła denerwować rozbieżność między sowiecką propagandą (głoszącą rzekomy entuzjazm Czechów wobec Armii Czerwonej) a realiami (demonstracyjnej niechęci Czechów wobec Rosjan). Żołnierzy z ZSRR szokowała też wyższość cywilizacyjna CSRS na ZSRR, czystość, dostępność towarów i nowoczesność budynków.
Przygotowania Rosji do agresji na Europę Zachodnią
Często niedocenianym powodem rosyjskiej agresji na CSRS było to, że rosyjska Armia Czerwona przygotowująca się do agresji na zachód, chciała mieć swoje bazy też i na terenie CSRS. Skutkiem sowieckiej interwencji było cofnięcie wszelkich reform i zainstalowanie w CSRS 73.000 żołnierzy Armii Czerwonej, 1120 rosyjskich czołgów, 2500 innych pojazdów, 105 samolotów, 175 śmigłowców, i 95.000 ton amunicji. Żołnierze sowieccy okupowali Czechosłowację do czerwca 1991. Czechy i Słowacja w spadku po rosyjskich okupantach dostały tereny zniszczone ekologicznie.
Temat rosyjskiej agresji na CSRS przybliża czytelnikom praca „Inwazja na Czechosłowację 1968. Perspektywa rosyjska”. Książka wydana przez IPN i jego czeskiego odpowiednika (Ústav pro studium totalitních režimů) „ukazuje spojrzenie Rosjan na inwazję – dowódców i szeregowych żołnierzy Armii Radzieckiej, działaczy partii komunistycznej i dysydentów, oficerów służb specjalnych, artystów, zwykłych mieszkańców ZSRR, a także współczesnych czeskich i rosyjskich historyków, literaturoznawców i dziennikarzy. Publikacja zawiera zdjęcia wykonane podczas inwazji przez znanego czeskiego fotografa Josefa Koudelkę oraz obywateli Czechosłowacji, żołnierzy wojsk okupacyjnych, a nawet przygodnego amerykańskiego turystę”.
Chcesz być na bieżąco? Czytaj codziennie MediaNarodowe.com
