42 lata temu strajkujący stoczniowcy sformułowali 21 postulatów

Dodano   0
  LoadingDodaj do ulubionych!
Tabliczka: ul. XX-lecia PRL

Zdjęcie ilustracyjne / Fot. Wikimedia Commons

W nocy z 16 na 17 sierpnia 1980 roku, przedstawiciele strajkujących robotników w Stoczni Gdańskiej, którzy 16 sierpnia powołali Międzyzakładowy Komitet Strajkowy zrzeszający 700 zakładów biorących udział w strajku (z którego powstała Solidarność), sformułowali 21 postulatów, nie tylko ekonomicznych, ale i politycznych.

Nad sformułowaniem 21 postulatów pracowało 18 osób (między innymi: Andrzej i Joanna Gwiazdowie, Bogdan Lis, Alina Pienkowska). Do MKS dotarło ich z wielu strajkujących razem ze stoczniowcami zakładów pracy kilka tysięcy. Systematycznie je selekcjonowano, aż wybrano 21. Postulaty te na drewnianych tablicach wypisali członkowie Ruchu Młodej Polski Arkadiusz Rybicki i Maciej Grzywaczewski. Postulaty upubliczniono 18 sierpnia. W czasie stanu wojennego tablice zostały ukryte przez pracowników Muzeum Morskiego i zwrócone dopiero po 1989 roku.

Postulaty jednoznacznie podważały mandat PZPR do występowania w imieniu klasy robotniczej. Robotnicy chcieli sami decydować o swoim losie, za pośrednictwem niezależnych i samorządnych związków zawodowych. Robotnicy w postulatach domagali się wolności słowa i dostępu do mediów, zaprzestania represji politycznych.

Zobacz także: Polska liderem niemieckiego rankingu. “Silna jak nigdy”

Robotnicy żądali:

  1. Akceptacja niezależnych od partii i pracodawców wolnych związków zawodowych wynikających z ratyfikowanych przez PRL Konwencji nr 87 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczących wolności związków zawodowych.
  2. Zagwarantowanie prawa do strajku oraz bezpieczeństwa strajkującym i osobom wspomagającym.
  3. Przestrzegać zagwarantowanej w Konstytucji PRL wolności słowa, druku i publikacji, a tym samym nie represjonować niezależnych wydawnictw oraz udostępnić środki masowego przekazu dla przedstawicieli wszystkich wyznań.
  4. Przywrócić do poprzednich praw.
    a. ludzi zwolnionych z pracy po strajkach w 1970 i 1976 r., studentów wydalonych z uczelni za przekonania,
    b. zwolnić wszystkich więźniów politycznych (w tym Edmunda Zadrożyńskiego, Jan Kozłowskiego, Marka Kozłowskiego),
    c. znieść represję za przekonania.
  5. Podać w środkach masowego przekazu informację o utworzeniu Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego oraz publikować jego żądania.
  6. Podać realne działania mające na celu wyprowadzenie kraju z sytuacji kryzysowej poprzez:
    a. podanie do publicznej wiadomości pełnej informacji o sytuacji społeczno-gospodarczej,
    b. umożliwienie wszystkim środowiskom i warstwom społecznym uczestniczenie w dyskusji nad programem reform.
  7. Wypłacić wszystkim pracownikom biorącym udział w strajku wynagrodzenie za okres strajku jak za urlop wypoczynkowy, z funduszu Centralnej Rady Związków Zawodowych (CRZZ).
  8. Podnieść zasadnicze uposażenie każdego pracownika o 2 tys. zł na miesiąc jako rekompensatę dotychczasowego wzrostu cen.
  9. Zagwarantować automatyczny wzrost płac równolegle do wzrostu cen i spadku wartości pieniądza.
  10. Realizować pełne zaopatrzenie rynku wewnętrznego w artykuły żywnościowe, a eksportować tylko nadwyżki.
  11. Znieść ceny komercyjne oraz sprzedaż za dewizy w tzw. eksporcie wewnętrznym.
  12. Wprowadzić zasady doboru kadry kierowniczej na zasadach kwalifikacji, a nie przynależności partyjnej oraz znieść przywilejów Milicji Obywatelskiej, Służby Bezpieczeństwa i aparatu partyjnego poprzez: zrównanie zasiłków rodzinnych, zlikwidowanie specjalnych sprzedaży itp.
  13. Wprowadzić na mięso i jego przetwory kartki — bony żywnościowe (do czasu opanowania sytuacji na rynku).
  14. Obniżyć wiek emerytalny dla kobiet do 55 lat, dla mężczyzn do 60 lub przepracowanie w PRL 30 lat dla kobiet i 35 dla mężczyzn bez względu na wiek.
  15. Zrównać renty i emerytur starego portfela do poziomu aktualnie wypłacanych.
  16. Poprawić warunki pracy służby zdrowia, co zapewni pełną opiekę medyczną osobom pracującym.
  17. Zapewnić odpowiednią liczbę miejsc w żłobkach i przedszkolach dla dzieci kobiet pracujących.
  18. Wprowadzić urlop macierzyński płatny przez okres 3 lat na wychowanie dziecka.
  19. Skrócić czas oczekiwania na mieszkania.
  20. Podnieść diety z 40 do 100 złotych i dodatek za rozłąkę.
  21. Wprowadzić wszystkie soboty wolne od pracy. Pracownikom w ruchu ciągłym i systemie czterobrygadowym brak wolnych sobót zrekompensować zwiększonym wymiarem urlopu wypoczynkowego lub innymi płatnymi dniami wolnymi od pracy.

Chcesz być na bieżąco? Czytaj codziennie MediaNarodowe.com

Subskrybuj
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
Przeglądaj wszystkie komentarze

POLECAMY