Matka Boga – Arka Nowego Przymierza. Typologia biblijna

Katolicki podróżnik Steve Ray podczas jednego z wywiadów powiedział, że pokaże figurkę Maryi, jaką posiada. Po chwili zaprezentował do kamery trzymaną w ręku figurkę Arki Przymierza. To nie był z jego strony błąd. Poniższy tekst oparłem głównie na podstawie jego artykułu.

W Arce Przymierza przechowywano laskę Aarona, dzban z manną, i tablice z tekstem Dekalogu. Brzemienna Maryja nosiła w Sobie Chrystusa: Kapłana, Ofiarę, Prawodawcę i Mannę. W Arce było wyryte w kamieniu prawo Boże; w łonie Maryi było Słowo Boże w ciele. W Arce była urna manny, chleba z nieba, który utrzymywał lud Boży przy życiu na pustyni; w łonie Maryi jest Chleb Życia zstępujący z nieba, który przynosi życie wieczne. W Arce była laska Aarona, dowód prawdziwego kapłaństwa; w łonie Maryi jest Prawdziwy Kapłan.

Zobacz także: USA: Franciszkanin aresztowany za pomoc bliźnim [+WIDEO]

Apokalipsa

11 rozdział Apokalipsy kończy się tak:

Potem Świątynia Boga w niebie się otwarła,
i Arka Jego Przymierza ukazała się w Jego Świątyni,
a nastąpiły błyskawice, głosy, gromy, trzęsienie ziemi i wielki grad.

12 rozdział Apokalipsy zaczyna się w następujący sposób:

Potem wielki znak się ukazał na niebie:
Niewiasta obleczona w słońce
i księżyc pod jej stopami,
a na jej głowie wieniec z gwiazd dwunastu.
A jest brzemienna.
I woła cierpiąc bóle i męki rodzenia.

Pierwotnie Księgi Pisma Świętego nie były podzielone na rozdziały. W Apokalipsie św. Jana tuż po opisie Arki Przymierza następuje opis Niewiasty, która jest brzemienna.

Katechizm

Kiedy arka została ukończona, obłok chwały Pana okrył namiot spotkania, a chwała Pana wypełniła przybytek (Wj 40:34–35; Lb 9:18, 22). Czasownik określający „zakrywać” lub „zasłaniać” oraz metafora obłoku są używane w Biblii do reprezentowania obecności i chwały Boga. Katechizm Kościoła Katolickiego (697):

Począwszy od teofanii Starego Testamentu, obłok – raz ciemny, a raz świetlisty – objawia Boga żywego i zbawiającego, osłaniając transcendencję Jego chwały. Pojawia się, gdy Mojżesz wstępuje na górę Synaj, nad Namiotem Spotkania, podczas wędrówki przez pustynię i poświęcenia Świątyni Salomona. Figury te następnie zostają wypełnione przez Chrystusa w Duchu Świętym. Duch Święty zstępuje na Maryję Dziewicę i osłania Ją „swoim cieniem”, by poczęła i urodziła Jezusa (Łk I, 35). To On zjawia się na Górze Przemienienia: „zjawił się obłok i osłonił ich” – Jezusa, Mojżesza, Eliasza, Piotra, Jakuba i Jana, a z obłoku odezwał się głos: <<To jest Syn mój, Wybrany, Jego słuchajcie!>>” (Łk 9, 34-35). W końcu ten sam „obłok zabrał” Jezusa sprzed oczu uczniów w dniu Wniebowstąpienia (Dz 1, 9) i objawi Syna Człowieczego w chwale w dniu Jego Przyjścia.

Łatwo przeoczyć paralelę między Duchem Świętym ocieniającym arkę a Duchem Świętym ocieniającym Maryję, między Arką Starego Przymierza jako mieszkaniem Boga i Maryją jako nowym mieszkaniem Boga.

Maryja Nową Arką

Bóg bardzo dokładnie określił każdy szczegół arki (Wj 25–30). Było to miejsce, w którym miał mieszkać sam Bóg (Wj 25:8). Bóg chciał, aby jego słowa – wyryte na kamieniu – były umieszczone w doskonałym miejscu pokrytym czystym złotem wewnątrz i na zewnątrz. O ileż bardziej chciałby, aby Jego Słowo — Jezus — miało doskonałe mieszkanie! Gdyby jednorodzony Syn zamieszkał w łonie ludzkiej dziewczyny, czy nie uczyniłby jej bez skazy?

Maryja Dziewica jest żywym sanktuarium Słowa Bożego, Arką Nowego i Wiecznego Przymierza. W rzeczywistości relacja św. Łukasza o zwiastowaniu anioła Maryi zawiera obrazy namiotu spotkania z Bogiem na Synaju i świątyni Syjonu. Tak jak obłok zakrył lud Boży maszerujący przez pustynię (por. Lb 10:34; Pwt 33:12; Ps 91:4) i jak ten sam obłok, jako znak Boskiej tajemnicy obecnej w środku Izraela unosił się nad Arką Przymierza (por. Wj 40,35), tak cień Najwyższego otula i przenika tabernakulum Nowego Przymierza, czyli łono Maryi (por. Łk 1:35).

Łukasz wplata w historię Maryi dodatkowe paralele — typy, które można przeoczyć, jeśli ktoś nie zna Starego Testamentu. Po śmierci Mojżesza Jozue poprowadził Izraelitów przez Jordan do Ziemi Obiecanej. Jozue postawił Arkę Przymierza w Szilo, gdzie pozostawała przez ponad 200 lat. Pewnego dnia Izraelici przegrywali bitwę z Filistynami, więc złapali arkę i popędzili z nią na linię frontu. Filistyni zdobyli arkę, ale przysporzyło im to wielkich problemów, więc odesłali ją z powrotem do Izraela (1 Sam. 5:1 do 6:12).

Dawid wyszedł, aby odzyskać arkę (1 Sm 6:1-2). Kiedy człowiek imieniem Uzza zginął, gdy dotknął arki, Dawid przestraszył się i powiedział: „«Jakże przyjdzie do mnie Arka Pańska?»”. Na trzy miesiące zostawił arkę w Judei. Ponadto Dawid tańczył i skakał przed arką, a wszyscy krzyczeli z radości. Dom Obed-Edoma, w którym znajdowała się arka, został pobłogosławiony, a następnie Dawid zabrał arkę do Jerozolimy (2 Sam. 6:9-14).

Nawiedzenie św. Elżbiety

Porównajmy historię Dawida i Arki z relacją Łukasza o Nawiedzeniu św. Elżbiety.

W tym czasie Maryja wybrała się i poszła z pośpiechem w góry do pewnego miasta w [pokoleniu] Judy. Weszła do domu Zachariasza i pozdrowiła Elżbietę. Gdy Elżbieta usłyszała pozdrowienie Maryi, poruszyło się dzieciątko w jej łonie, a Duch Święty napełnił Elżbietę. Wydała ona okrzyk i powiedziała: «Błogosławiona jesteś między niewiastami i błogosławiony jest owoc Twojego łona. A skądże mi to, że Matka mojego Pana przychodzi do mnie? Oto, skoro głos Twego pozdrowienia zabrzmiał w moich uszach, poruszyło się z radości dzieciątko w moim łonie. Błogosławiona jesteś, któraś uwierzyła, że spełnią się słowa powiedziane Ci od Pana». (Łk 1:39-45)

• Maryja i arka podróżowały do ​​tej samej górskiej krainy Judei. Ein Kerem (gdzie mieszkała Elżbieta) i Abu Gosz (gdzie rezydowała Arka) dzieli krótka droga.
• Kiedy Dawid zobaczył arkę, uradował się i powiedział: „Jakże przyjdzie do mnie Arka Pańska?”. Elżbieta używa prawie tych samych słów: „A skądże mi to, że Matka mojego Pana przychodzi do mnie?”.
• Kiedy Dawid zbliżył się do Arki, krzyczał, tańczył i skakał przed nią. Miał na sobie efod, strój kapłana. Kiedy Maryja, Arka Nowego Przymierza, zbliżyła się do Elżbiety, Jan Chrzciciel “podskoczył” w łonie matki — a Jan pochodził z kapłańskiej linii Aarona. Oboje skakali i tańczyli w obecności arki. Arka Starego Przymierza pozostała w domu Obed-Edoma przez trzy miesiące, Maryja pozostała w domu Elżbiety przez trzy miesiące. Miejsce, w którym znajdowała się arka przez trzy miesiące, zostało pobłogosławione, a w krótkim akapicie Łukasza Elżbieta używa słowa “Błogosławiona(/y)” trzy razy. Jej dom był z pewnością pobłogosławiony obecnością Arki i Pana wewnątrz Niej.
• Kiedy przybyła arka ze Starego Testamentu — tak jak przybyła Maryja — została powitana okrzykami radości. Słowo na okrzyk powitania Elżbiety jest rzadkim słowem greckim używanym w związku ze starotestamentowymi ceremoniami liturgicznymi, które skupiały się wokół arki i kultu. To słowo zapaliłoby lampkę  w głowie każdego znającego się na rzeczy Żyda.
• Arka wraca do swojego domu i kończy podróż w Jerozolimie, gdzie Boża obecność i chwała objawia się w świątyni (2 Sm 6:12; 1 Krl 8:9-11). Maryja wraca do domu i ostatecznie trafia do Jerozolimy, gdzie przedstawia Boga Wcielonego w świątyni (Łk 1,56; 2,21–22).

Wydaje się jasne, że Łukasz użył typologii, aby ukazać coś na temat miejsca Maryi w historii zbawienia. W Arce Starego Przymierza Bóg przyszedł do swego ludu z duchową obecnością, ale w Maryi, Arce Nowego Przymierza, Bóg zamieszkał ze swoim ludem nie tylko duchowo, ale i fizycznie, w łonie specjalnie przygotowanej Żydowskiej Panny.

Powrót do Apokalipsy

Kiedy apostoł Jan przebywał na wygnaniu na wyspie Patmos, napisał coś, co zszokowało każdego Żyda z I wieku. Arka Starego Przymierza zaginęła na wieki — nikt jej nie widział od około 600 lat. Ale w Księdze Objawienia 11:19 Jan podaje zaskakującą zapowiedź:

Potem Świątynia Boga w niebie się otwarła,
i Arka Jego Przymierza ukazała się w Jego Świątyni.

W tym miejscu kończy się rozdział 11, a zaczyna rozdział 12. Ale Biblia nie została napisana z podziałem na rozdziały — dodano je w XII wieku. Kiedy Jan pisał te słowa, nie było podziału między rozdziałami 11 i 12; była to ciągła narracja. Co powiedział Jan natychmiast po obejrzeniu Arki Przymierza w niebie?

Potem wielki znak się ukazał na niebie:
Niewiasta obleczona w słońce
i księżyc pod jej stopami,
a na jej głowie wieniec z gwiazd dwunastu.
A jest brzemienna.
I woła cierpiąc bóle i męki rodzenia.

Niewiastą jest Maryja, Arka Przymierza, objawiona przez Boga Janowi. Widziano Ją noszącą Dziecko, które będzie rządzić światem rózgą żelazną (Obj. 12:5). Maryja była postrzegana jako Arka i jako Królowa.

Króluj nam Matko zawsze i wszędzie!

Chcesz być na bieżąco? Czytaj codziennie MediaNarodowe.com

Catholic Fidelity