Telewizja MN
Zaloguj
3 
Dmowski i Liga Narodowa
Liga miała powstać wcześniej. Niestety wracając z Paryża, Roman Dmowski został aresztowany w sierpniu 1892 roku przez rosyjską bezpiekę Ochranę. Dmowski był więziony przez Rosjan w warszawskiej cytadeli do stycznia 1893. Po zwolnieniu pomimo rosyjskiej inwigilacji zdołał utworzyć nielegalną narodową organizację.
Decyzja o odejściu z Ligi Polskiej i powołaniu Ligi Narodowej została poparta przez komisarza Ligi Polskiej na zabór rosyjski i redaktora naczelnego tygodnika „Głos” Jana Ludwika Popławskiego i przywódcę Ligi Polskiej płk. Zygmunta Miłkowskiego.
Zobacz także: Nieodpowiedzialna ostrożność [OPINIA]
Program Ligi Narodowej został zawarty w broszurze „Nasz patriotyzm”, na której łamach Roman Dmowski stwierdzał, że „każdy czyn polityczny Polaka bez względu na to, gdzie jest dokonywany musi mieć na widoku interesy całego narodu”.
Liga Narodowa była wszechpolska, czyli adresowana do Polaków ze wszystkich trzech zaborów i wszech stanowa, czyli adresowana do inteligencji, robotników, i chłopów (odmiennie od ruchu ludowego adresowanego do chłopów, czy ruchu socjalistycznego adresowanego do robotników). Liga Narodowa odmiennie od innych nurtów politycznych uważała, że wszyscy Polacy mają te same interesy, które należy wspólnie realizować.
Liga Narodowa odrzucała lojalizm i ugodowość wobec zaborców, plany integracji ziem polskich z państwami zaborczymi, jak i internacjonalistyczny socjalizm, negujący idee niepodległości Polski i dążący do walki klasowej i przeprowadzenia rewolucji.
Liga Narodowa nie była partią masową, ale organizacją zrzeszająca liderów innych środowisk i organizacji (jawnych i tajnych) narodowych. W 1905 roku tworzyło ją 315 przedstawicieli elit politycznych, społecznych i kulturalnych, reprezentujących ziemie polskie pod trzema zaborami i wszystkie stany społeczne. Historia Ligi Narodowej zakończyła się w 1928 roku, kiedy powstała Stronnictwo Narodowe.
Liga Narodowa w Zaborze Pruskim
Wśród wielu pozycji opisujących historię Ligi Narodowej najnowsza jest 700 stronicowa wydana przez Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej i Wydawnictwo Neriton praca „Liga Narodowa w zaborze pruskim i jej działacze” autorstwa profesora Tomasza Sikorskiego i profesora Adama Wątora.
Na kartach pracy „Liga Narodowa w zaborze pruskim i jej działacze” czytelnicy znajdą informacje o funkcjonowaniu podległych Lidze Narodowej organizacji krzewiących polskość (między innymi Towarzystwa Czytelni Ludowych, Towarzystwa Gimnastycznego Sokół) i organizacji niekojarzonych z polityką (śpiewaków, abstynentów).
Według profesora Witolda Wojdyły autorzy pracy „napisali dzieło wybitne, wielowątkowe, przedstawiające dzieje LN wszechstronnie, odkrywając fakty dotąd nieznane, wykorzystując przy tym ogrom zróżnicowanego materiału źródłowego i literatury przedmiotu […] możemy mówić o monografii wręcz pionierskiej, stanowiącej cenne uzupełnienie legendarnej już pracy Stanisława Kozickiego”.
Praca „Liga Narodowa w zaborze pruskim i jej działacze” zawiera też informacje o narodowych organizacjach młodzieżowych (których działacze odpowiadali za późniejszy sukces Powstania Wielkopolskiego), ponad osiemdziesiąt biogramów działaczy narodowych z zaboru pruskiego oraz ponad sto fotografii ukazujących ich aktywność.
„Liga Narodowa w zaborze pruskim i jej działacze” zawiera też informacje o formach germanizacji wymierzonej w Polaków przez niemieckiego zaborcę, walce narodowców z germanizacją, ogromnej pracy patriotycznej i patriotyzmie narodowców.
Chcesz być na bieżąco? Czytaj codziennie MediaNarodowe.com
