76 lat temu AK i UPA wspólnie walczyło z komunistycznym okupantem w Hrubieszowie

historia
Dodano   1
  LoadingDodaj do ulubionych!
Ruda_Różaniecka_1945 UPA i AK Wikipedia

Ruda_Różaniecka_1945 UPA i AK Wikipedia / Ruda_Różaniecka_1945 UPA i AK Wikipedia

Polacy i Ukraińcy w wyniku II wojny światowej znaleźli się pod okupacją Rosji sowieckiej. Połowa II Rzeczypospolitej znalazła się w granicach rządzonej przez Rosjan ZSRR (dziś te tereny przynależą do Litwy, Białorusi i Ukrainy). Polacy byli na tych terenach mordowani nie tylko przez Rosjan, ale i przez Ukraińców na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej. Pomimo cierpienia Polaków, po II wojnie światowej, gdy tereny polskie znalazły się pod drugą rosyjską okupacją polscy patrioci z Armii Krajowej i WiN zdecydowali się walczyć nie przeciwko sobie, ale ramię w ramię z Ukraińcami z UPA – Polaków i Ukraińców zjednoczył wspólny wróg Rosja sowiecka.

Wspólna akcja AK i UPA

76 lat temu, 27 maja 1946 oddziały UPA i AK-WiN wspólnie zaatakowały komunistycznego okupanta (który zniewolił Polskę na zlecenie Rosjan i rządził tylko dzięki rosyjskiej Armii Czerwonej i NKWD) w Hrubieszowie.

Polskimi patriotami z Armii Krajowej, którzy razem z UPA, atakowali komunistów w Hrubieszowie, dowodził Henryk Lewczuk „Młot”, dowódca jednego z największych oddziałów żołnierzy wyklętych na Lubelszczyźnie.

W ramach wspólnej akcji AK i UPA, oddziały AK mieli zaatakować Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa i komendę Milicji Obywatelskiej. Zadaniem Ukraińców było zaatakowanie siedziby rosyjskiej bezpieki NKWD i Urzędu Przesiedleńczego.

Polacy i Ukraińcy dzień przed akcją spotkali się lesie między wsiami Podhorce i Trzeszczany niedaleko Hrubieszowa. Dowódcą Ukraińców był Jewhen Sztendera „Prirwa”, dowódcą Polaków komendant hrubieszowskiego obwodu WiN porucznik Wacław Dąbrowski „Azja”.

25 polskich patriotów z oddziału porucznika „Kalifa”, 20 z oddziału Józefa Jasińskiego „Groma”, 25 z oddziału Edwarda Sekulskiego „Nożyce”, i oddziału podporucznika „Kota” wyznaczono do zabezpieczenia dróg biegnących do miasta.

Hrubieszów zaatakowali Polacy (głównie z chełmskiego oddziału Młota) i Ukraińcy z sotni UPA Semena Prystupa „Dawyda”, Eugeniusza Jaszczuka „Dudy”, Wasyla Krala „Czausa”, Wasyla Jarmoła „Jara”

Porozumienie Polaków i Ukraińców

Wspólną walkę Ukraińców i Polaków z komunistycznym okupantem w Hrubieszowie poprzedziło zawarcie 21 maja 1945 porozumienia w Rudzie Różanieckiej przez AK i UPA, które kończyło walki Polaków z Ukraińcami na Lubelszczyźnie.

Po zawarciu porozumienia AK i UPA razem zakatowały 27 maja 1945 podporządkowane Rosjanom posterunki Milicji Obywatelskiej w Chorobrowie i Warężu. 6 kwietnia 1946 AK pomogła UPA zaatakować w Werbkowicach placówki dowodzonego przez Rosjan i Żydów WP.

W czasie ataku na Hrubieszów Ukraińcy wykorzystali poniemieckie granatniki. W trakcie operacji Polacy wyzwoli z więzienia Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa do 50 więźniów politycznych, zdobyli siedzibę PPR wraz z tajną dokumentacją, zlikwidowali ubeków w ich mieszkaniach. Nie udała się za to próba zdobycia posterunku MO, siedziby NKWD i Komisji Przesiedleńczej.

W zwiadzie podległego Rosjanom WP mającego swoją siedzibę niedaleko Hrubieszowa wziął młody Wojciech Jaruzelski. Polacy z Hrubieszowa wycofali się właściwie bez problemu, za Ukraińcami ruszył pościg NKWD, UPA zdołała jednak odeprzeć Rosjan.

Wspólna akcja AK i UPA była sukcesem propagandowym, zdezorganizowała terror komunistyczny w okolicy, i skutecznie zastraszyła MO i UB.

Jan Bodakowski

Subskrybuj
Powiadom o
1 Komentarz
Najstarsze
Najnowsze Najpopularniejsze
Inline Feedbacks
Przeglądaj wszystkie komentarze

POLECAMY