Konstytucja 3 maja. 231. rocznica uchwalenia drugiego takiego dokumentu na świecie

Dodano   4
  LoadingDodaj do ulubionych!
Konstytucja 3 maja

Wielkoformatowe płótno Jana Matejki to "Konstytucja 3 Maja 1791 roku" to najsłynniejsze przedstawienie tego wyjątkowego momentu w dziejach Rzeczypospolitej, jakim był dzień zaprzysiężenia Ustawy Rządowej. / fot. youtube/Zamek Królewski w Warszawie - Muzeum

Konstytucja 3 maja to jeden z najważniejszych dokumentów w historii polskiej państwowości. Ustawa była drugą na świecie i pierwszą w Europie regulacją zajmującą się organizacją władz państwowych oraz definiującą prawa i obowiązki obywateli.
  • Konstytucja 3 maja, znana też jako “Ustawa Rządowa” została przyjęta przez Sejm Czteroletni 3 maja 1791 roku
  • Dokument likwidował wolną elekcję i ustanawiał tron dziedziczny
  • Konstytucja raz na zawsze pozbyła się niesławnego “liberum veto”, na mocy ustawy decyzje Sejmu nie mogły być kwestionowane przez sejmiki
  • Oznaczało to stworzenie sprężystej władzy wykonawczej z rządem złożonym z tak zwanej Straży Praw oraz królem
  • Mieszczanie zyskali realny wpływ na ustawodawstwo przez swoich “ablegatów”, a chłopstwo zaś uznano za integralną część narodu polskiego – choć nadal bez praw politycznych
  • Władza sądownicza pozostawała oddzielna od ustawodawczej i wykonawczej
  • Zobacz także: Zbigniew Ziobro: Tusk zachował się tak, jak chcieli Merkel i Putin

Konstytucja 3 maja

Choć dokument traktował religię rzymskokatolicką jako panującą, stał na straży tolerancji dla innych wyznań. Ustawa Rządowa odebrała jednak prawa polityczne najuboższej warstwie szlachty, czyli gołocie.

Z kolei mieszczanie otrzymali przywileje przysługujące dotychczas wyłącznie szlachcie. Wśród nich znalazły się: prawo nietykalności osobistej i majątkowej, prawo nabywania dóbr ziemskich, dostęp do niemal wszystkich stanowisk oraz realny udział we władzy, pełną autonomię administracyjną i sądową w miastach.

Druga na świecie tak wielka reforma upadła wraz z nadejściem militarnej interwencji Rosjan w połowie 1792 roku. Nieprzychylna zmianom konfederacja targowicka doprowadziła następnie do drugiego i trzeciego rozbioru Rzeczpospolitej. Konstytucja 3 maja stała się potem symbolem nadziei na odzyskanie i stworzenie silnego, sprawnego oraz nowoczesnego państwa w duchu republikańskim.

Chcesz być na bieżąco? Czytaj codziennie MediaNarodowe.com

tvn24.pl

Subskrybuj
Powiadom o
4 komentarzy
Najstarsze
Najnowsze Najpopularniejsze
Inline Feedbacks
Przeglądaj wszystkie komentarze

POLECAMY