30 rocznica likwidacji ZSRR. Kolos na glinianych nogach upadł

Dodano   1
  LoadingDodaj do ulubionych!
Fragment okładki publikacji „W objęciach wielkiego brata”.

Fragment okładki publikacji „W objęciach wielkiego brata”. / Fot. IPN

30 lat temu 8 grudnia 1991 roku został zlikwidowany Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. W Białowieży prezydenci Białorusi (Stanisław Szuszkiewicz), Ukrainy (Leonid Kuczma) i Federacji Rosyjskiej (Borys Jelcyn) zawarli układ (zwany białowieskim), zgodnie z którym ZSRR przestał istnieć jako podmiot prawa międzynarodowego. Ukraina, Białoruś i Rosja powołały za to Wspólnotę Niepodległych Państw.

Rosja sowiecka od samego swojego początku dążyła do zniszczenia Polski, by po trupie Polski dotrzeć do Niemiec, przyłączyć Niemcy do Związku Sowieckiego, i potencjał przemysłowy Niemiec wykorzystać do globalnej rewolucji komunistycznej. II wojna światowa plany sowieckie pozwoliła zrealizować tylko częściowo. Kraje wschodniej i środkowej Europy znalazły się pod sowiecką faktyczną okupacją i faktycznie stały się sowieckimi koloniami.

Zobacz także: Światem rządzi “Wielka Czwórka”? “Jest to skala koncentracji kapitału i własności, jaką mało kto sobie uświadamiał”

Moskwa, by móc bezkarnie i skutecznie rabować Polskę stworzył władze komunistycznej „Polski” ze swoich agentów i marionetek (często osób żydowskiego pochodzenia). Władza komunistyczna na ziemiach Polskich przetrwała tylko dzięki oprawcom z Armii Czerwonej i NKWD okupującym nasz kraj.

Zachód akceptował uzależnienie Polski od sowietów (w 1943 w Teheranie alianci akceptowali aneksje terytorialne polskich Kresów i nową wschodnią granicę Polski, w 1945 w Jałcie alianci zaakceptowali rozciągnięcie nad Polską sowieckiej strefy wpływów). Nie było w tym nic dziwnego, już w 1939 roku alianci zaakceptowali sowiecką agresję na Polskę, a podczas I wojny światowej dla zachodu, białych i bolszewików było naturalne, że Polska jest zależna od Rosji.

Rządzona przez komunistów Polska Rzeczpospolita Ludowa nie była państwem suwerennym, „wszystkie kluczowe decyzje w latach 1944 – 1989 podejmowano w Moskwie”. W Moskwie decydowano o składzie władz PRL, o „rozpoczęciu obrad i treści okrągłego stołu”. Stopień zależności PRL (i republik wchodzących w skład ZSRR) z biegiem czasu (od śmierci Stalina) był coraz mniejszy.

Okupacja wojskowa

Pierwszym etapem sowieckiej dominacji był kilkuletni okres okupacji wojskowej do czasu powstania organów władzy komunistycznej w Polsce. W tym też czasie eksplodowała rabunkowa eksploatacja Polski przez sowietów, sowieci rabowali Polaków i gwałcili Polki, deportowali i mordowali przeciwników komunizmu, sprawowali jawną władzę.

Budowa zaplecza dla komunistycznej dyktatury

Drugi etap sowieckiej dominacji, trwający do 1956 roku kolonializm, charakteryzował się brakiem oparcia społecznego dla kolonizatorów, budowaniem zaplecza dla komunistycznej dyktatury z konformistów i lewicowców.

Transformacja bloku wschodniego była wypadkową sytuacji w ZSRR. Do śmierci Stalina ZSRR narzucał system sowiecki Europie, po śmierci Stalina następowała erozja systemu. Sowieci jednak długo wykorzystywali do szantażu Polski kwestie nieuregulowanej granicy zachodniej Polski.

Jarłyk

Trzeci etap „nowoczesny jarłyk” trwał od 1956 (wtedy to wybuchły protesty niezadowolonego społeczeństwa, nad którymi kontrolę szybko przejęli ludzie władzy) do 1985 roku. Jarłyk był stanem zależności znanym ze średniowiecznej Rosji. Polegał na tym, że wielki chan udzielał zezwolenia poddanym jego władzy książętom na sprawowaniu władzy. Jarłyk jednocześnie określał zobowiązania książąt wobec wielkiego chana. Zezwolenie zwane właśnie jarłykiem zawierało zapisy o lojalności wobec wielkiego chana i potwierdzenie zdolności książąt do płacenia daniny i sprawowania władzy. Książęta krwawo walczyli między sobą o jarłyk, ta wzajemna walka była fundamentem władzy chana. W ZSRR zamiast związków rodzinnych ważna była przynależność do grup interesów, dlatego Kreml szczuł na siebie PZPR-owskie kliki (walka między nimi szła nie o idee, ale o dostęp do koryta). Każda PZPR-owska klika miała swoich nadzorców w Moskwie (przynależała do jednej z grup interesów w ZSRR). Moskwa sterowała polityką PRL, rozgrywając i tworząc konflikty między klikami w PRL. Wszyscy członkowie klik w PRL byli lojalni wobec ZSRR, a nie względem siebie. Kto tracił przychylność Moskwy, był niedopuszczany do walki o władzę, przychylność Moskwa okazywała audiencjami u pierwszego sekretarza KPZR. Rządzący PRL swoimi rządami realizowali interesy ZSRR, wszelkie ważne decyzje musiała zaakceptować Moskwa. Jarłyk służył Moskwie do przerzucania kosztów imperium na kolonie.

Rok 1956 do uzyskania większej suwerenności dla siebie wykorzystał ideowy komunista Gomułka. Gomułka zmarginalizował kliki PRL i osobiście negocjował z Moskwą. Pozostał jednak komunistą wiernym ZSRR. W 1968 roku w PRL przejęli władzę po komunistycznych idealistach przedstawiciele pragmatycznej nomenklatury zainteresowani tylko zyskami z kolaboracji z ZSRR. Idee komunistyczne w całym bloku traktowano instrumentalnie jako gwarant nienaruszalności władzy i prestiżu. Politykę marginalizacji klik partyjnych prowadził też Gierek, który jednocześnie zabiegał o mocniejsze poparcie Kremla. Niezwykle lojalny wobec Moskwy Jaruzelski, przeciwstawił się Breżniewowi, wbrew niemu marginalizując beton partyjny PZPR, by lansować lojalne wobec siebie środowisko karierowiczów (na monopol w biurze politycznym KC PZPR zezwolił Jaruzelskiemu kosztem betonu partyjnego Gorbaczow). Jaruzelski firmował podjętą w Moskwie decyzje o przeprowadzeniu stanu wojennego i proces realizacji stanu wojennego. Jednak do 1989 nie naruszono wasalności PRL wobec ZSRR, PRL był uzależniony od Moskwy personalnie i instytucjonalnie.

Więcej informacji o zależności PRL od ZSRR można znaleźć w pracy „W objęciach wielkiego brata” wydanej nakładem Instytutu Pamięci Narodowej.

Chcesz być na bieżąco? Czytaj codziennie MediaNarodowe.com

Subskrybuj
Powiadom o
1 Komentarz
Najstarsze
Najnowsze Najpopularniejsze
Inline Feedbacks
Przeglądaj wszystkie komentarze

POLECAMY