30. rocznica pierwszych wolnych wyborów od 1926 roku – 27 października 1991 roku

Dodano   1
  LoadingDodaj do ulubionych!
Zdjęcie ilustracyjne

Zdjęcie ilustracyjne / Fot. You Tube

27 października 1991 roku w Polsce odbyły się pierwsze wolne wybory od 1926 roku. Swoich reprezentantów w parlamencie zyskało 29 ugrupowań. Polska jako jedno z ostatnich postkomunistycznych państw przeprowadziła wolne wybory. Wybory z 1989 nie były demokratyczne – demokratycznie można było w nich wybrać tylko 100% senatorów i 35% posłów.

Wygrała filosemicka Unia Demokratyczna

Najwięcej posłów w 460 sejmie miały: wspierana przez największy dziennik w Polsce filosemicką i krytyczną wobec polskiego patriotyzmu Gazetę Wyborczą Unia Demokratyczna 62 posłów, postkomunistyczny złożony z byłych działaczy PZPR Sojusz Lewicy Demokratycznej 60, klerykalna Wyborcza Akcja Katolicka 49, wywodzące się z postkomunistycznego ZSL Polskie Stronnictwo Ludowe 48, patriotyczna ale podległa Moczulskiemu który rozczarował swoich wyborców Konfederacja Polski Niepodległej 46, partia braci Kaczyńskich Porozumienie Obywatelskie Centrum 44, partia Tuska Kongres Liberalno-Demokratyczny 37, patriotyczne Porozumienie Ludowe 28 i patriotyczna NSZZ „Solidarność” 27. 11 partii zadowoliło się jednym posłem.

W wyborach do Senatu w 100 osobowym Senacie miejsca zdobyły: UD – 21, NSZZ „S” 11, WAK 9, POC 9, PSL 7, KLD 6, PL 5, SLD 4 i KPN 4; pozostałe 24 miejsca przypadły innym ugrupowaniom. Frekwencja w wyborach wyniosła 43,2 proc. Wybory te były najbardziej demokratycznymi wyborami w III RP bo do sejmu obowiązywała ordynacja proporcjonalna bez progów.

Polska ostatnim postkomunistycznym krajem w których odbyły się wolne wybory

Wolne wybory do parlamentu, poprzedziły wolne wybory na prezydenta, w których wygrał Lech Wałęsa. W 1990 odbyła się seria wolnych wyborów w innych krajach które wyzwoliły się spod okupacji ZSRR – NRD – 18 marca 1990, na Węgrzech – 24 marca 1990, w Rumunii – 20 maja 1990, w Czechosłowacji – 8–9 czerwca 1990, w Bułgarii – 10 czerwca 1990 i w Albanii – 31 marca 1991.

Co ciekawe w wyborach tych prawo głosowania mieli nie tylko obywatele Polscy, którzy ukończyli 5 lat ale też mieszkający dłużej niż 5 lat na terenie Polski cudzoziemcy. W wyborach by startować trzeba było mieć 21 lat i 5 lat zamieszkiwać na terenie Polski (co wykluczyło ze startu w wyborach solidarnościowych emigrantów).

Startowało kilkadziesiąt partii

W wyborach startowały: Polskie Stronnictwo Ludowe Sojusz Programowy (Waldemara Pawlaka), Solidarność Pracy, Chrześcijańska Demokracja (Władysława Siły-Nowickiego), Stronnictwo Demokratyczne, Porozumienie Obywatelskie Centrum (Jarosława Kaczyńskiego), Polskie Stronnictwo Ludowe – Porozumienie Ludowe, Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Policjantów, Wyborcza Akcja Katolicka (Wiesława Chrzanowskiego, Antoniego Macierewicza, Marka Jurka, Jana łopuszańskiego, Stefana Niesiołowskiego), Mniejszość Niemiecka, Stronnictwo Narodowe, Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, Kongres Liberalno-Demokratyczny (Donalda Tuska), Ruch Chrześcijańsko-Społeczny „Przymierze”, Ruch Demokratyczno-Społeczny, Konfederacja Polski Niepodległej, Unia Polityki Realnej (Janusza Korwin-Mikke), Koalicja Polskiej Partii Ekologicznej i Polskiej Partii Zielonych, Partia Wolności (Kornela Morawieckiego ojca premiera Mateusza Morawieckiego), Białoruski Komitet Wyborczy, Blok Ludowo-Chrześcijański, Unia Demokratyczna (Jacka Kuronia, Tadeusza Mazowieckiego, Bronisława Geremka), Wyborczy Blok Mniejszości, Polski Związek Zachodni, Sojusz Lewicy Demokratycznej, Partia Chrześcijańskich Demokratów, Polska Partia Ekologiczna – Zieloni, Polska Partia Przyjaciół Piwa (Janusza Rewińskiego i Leszka Bubla, który wtedy jeszcze nie miał nic do Żydów).

Podział mandatów do sejmu był odmienny niż dziś – w 37 okręgach wyborczych wybierano 391 posłów, zaś 69 mandatów było obsadzanych z list ogólnopolskich. Podobnie odmiennie głosowano – nie na konkretnego kandydata tylko na listę. Fajnym rozwiązaniem było to, że zarejestrowane listy na 38 dni przed wyborami mogły się zblokować – wtedy ich wyniki sumowano (więc głosy się nie marnowały). Z możliwości blokowania list skorzystały: Porozumienie Obywatelskie Centrum i NSZZ „Solidarność”, Mniejszość Niemiecką i Białoruski Komitet Wyborczy, Ruch Powszechnej Własności i Unię Polityki Realnej, Stronnictwo Demokratyczne i Ruch Chrześcijańsko-Społeczny, oraz Konfederacja Polski Niepodległej, Polski Związek Zachodni, Blok Ludowo-Chrześcijański, Polskę Partię Ekologiczną – Zielonych (w Krakowie dodatkowo – Sojusz Kobiet Przeciw Trudnościom Życia).

Wyniki wyborów

W wyborach 1991 zdobyły:

Unia Demokratyczna – 1 382 051 głosów czyli 12,32% poparcia i 62 mandaty (13,48% mandatów),

Sojusz Lewicy Demokratycznej – 1 344 820 głosów czyli 11,99% poparcia i 60 mandaty (13,04 mandatów),

Wyborcza Akcja Katolicka – 980 304 głosów czyli 8,74% poparcia i 49 mandaty (10,65 mandatów),

Polskie Stronnictwo Ludowe – 972 952 głosów czyli 8,67% poparcia i 48 mandaty (10,43 mandatów),

Konfederacja Polski Niepodległej – 841 738 głosów czyli 7,50% poparcia i 46 mandaty (10,00 mandatów),

Porozumienie Obywatelskie Centrum – 977 344 głosów czyli 8,71% poparcia i 44 mandaty (9,57 mandatów),

Kongres Liberalno-Demokratyczny – 839 978 głosów czyli 7,49% poparcia i 37 mandaty (8,04 mandatów),

Porozumienie Ludowe – 613 626 głosów czyli 5,47% poparcia i 28 mandaty (6,09 mandatów),

NSZZ „Solidarność” – 566 553 głosów czyli 5,05% poparcia i 27 mandaty (5,87 mandatów),

Polska Partia Przyjaciół Piwa – 367 106 głosów czyli 3,27% poparcia i 16 mandaty (3,48 mandatów),

Mniejszość Niemiecka – 132 059 głosów czyli 1,18% poparcia i 7 mandaty (1,52 mandatów),

Chrześcijańska Demokracja – 265 179 głosów czyli 2,36% poparcia i 5 mandaty (1,09 mandatów),

Solidarność Pracy – 230 975 głosów czyli 2,06% poparcia i 4 mandaty (0,87 mandatów),

Partia Chrześcijańskich Demokratów – 125 314 głosów czyli 1,12% poparcia i 4 mandaty (0,87 mandatów),

Polski Związek Zachodni – 26 053 głosów czyli 0,23% poparcia i 4 mandaty (0,87 mandatów),

Unia Polityki Realnej (Korwina) – 253 024 głosów czyli 2,26% poparcia i 3 mandaty (0,65 mandatów),

Partia X (Tymińskiego drugiego w wyborach prezydenckich) – 52 735 głosów czyli 0,47% poparcia i 3 mandaty (0,65% mandatów),

Ruch Autonomii Śląska – 40 061 głosów czyli 0,36% poparcia i 2 mandaty (0,43 mandatów),

Stronnictwo Demokratyczne – 159 017 głosów czyli 1,42% poparcia i 1 mandat (0,22 mandatów),

Ruch Demokratyczno-Społeczny – 51 656 głosów czyli 0,46% poparcia i 1 mandat (0,22 mandatów),

Ludowe Porozumienie Wyborcze „Piast” – 42 031 głosów czyli 0,37% poparcia i 1 mandat (0,22

Solidarność 80 – 28 139 głosów czyli 0,25% poparcia i 1 mandat (0,22 mandatów),

Krakowska Koalicja Solidarni z Prezydentem – 27 586 głosów czyli 0,25% poparcia i 1 mandat 0,22 mandatów),

Związek Podhalan – 26 744 głosów czyli 0,24% poparcia i 1 mandat (0,22 mandatów),

Wielkopolsce i Polsce – 23 188 głosów czyli 0,21% poparcia i 1 mandat (0,22 mandatów),

Bydgoska Lista Jedności Ludowej 18 902 głosów czyli 0,17% poparcia i 1 mandat (0,22 mandatów),

KW Prawosławnych – 13 7880,12 głosów czyli 1% poparcia i 1 mandat (0,22% mandatów)

Unia Wielkopolan i Lubuszan – 11 737 głosów czyli 0,0% poparcia i 1 mandat (0,22 mandatów),

Sojusz Kobiet Przeciw Trudnościom Życia – 1922 głosów czyli 0,02% poparcia i 1 mandat (0,22

Pozostałe komitety wyborcze – 802 020 głosów czyli 7,15 ale zero mandatów

Subskrybuj
Powiadom o
1 Komentarz
Najstarsze
Najnowsze Najpopularniejsze
Inline Feedbacks
Przeglądaj wszystkie komentarze

POLECAMY