Premier Litwy "Człowiekiem Roku" na Forum w Krynicy. Nie poruszono kwestii Polaków na Litwie

Zgodnie z oczekiwaniami czołowych polityków PiS, tegoroczną nagrodę Człowieka Roku Forum w Krynicy otrzymał premier Republiki Litewskiej, Saulius Skvernelis, wychwalany m.in. przez premiera Mateusza Morawieckiego.

W środę premier Republiki Litewskiej Saulius Skvernelis otrzymał nagrodę człowieka Roku 28. Forum Ekonomicznego w Krynicy, przyznawaną osobom, które swoją postawą i dokonaniami wywarły największy wpływ na bieg spraw w Europie Środkowowschodniej. Nagrodę szefowi litewskiego rządu wręczył polski premier Mateusz Morawiecki.

W laudacji na cześć Skvernelisa członek rady programowej Forum Ekonomicznego w Krynicy Wojciech Wróblewski odwoływał się do historii i, uznając obecne państwo litewskie za kontynuatora Wielkiego Księstwa Litewskiego, mówił o wielowiekowych relacjach tego kraju z Polską.

– Chodzi oczywiście o Litwę, z którą przez kilka stuleci tworzyliśmy Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Można powiedzieć, że unia polsko-litewska, będąca wielonarodowym organizmem, rządzącym się demokratycznymi i partnerskimi zasadami współistnienia była swego rodzaju pierwowzorem dla dzisiejszej UE – mówił Wróblewski. Wspólnie doświadczyliśmy okresu wielkości i chwały, a także okresów trudnych i nawet dramatycznych.

Wróblewski powiedział, że dziś Polskę i Litwę więcej łączy, niż dzieli. Chwalił też niegdysiejsze litewskie władze w kontekście zakupu przez PKN Orlen rafinerii w Możejkach, twierdząc, że nie byłoby to możliwe bez ich życzliwości i wsparcia [faktycznie, poza Polakami i Rosjanami nie było wówczas żadnych chętnych nabywców – red.].

Podkreślił też znaczenie porozumienia pomiędzy Orlen Lietuva i Kolejami Litewskimi z sierpnia br., według którego polska spółka ma dalej korzystać z usług litewskiego przewoźnika i rozszerzyć współpracę w związku ze zwiększaniem dostaw diesla z rafinerii w Możejkach do Polski. Zainaugurowano też odbudowę torów kolejowych do łotewskiego Renge, celowo rozebranych przez Litwinów w 2008 roku, dwa lata po tym, jak polski koncern przejął rafinerię w Możejkach. Przypomnijmy, że Litwini uniemożliwili w ten sposób PKN Orlen skorzystanie z atrakcyjnej propozycji współpracy ze strony łotewskiego przewoźnika, zmuszając zarazem polską firmę do korzystania z usług Kolei Litewskich, które narzuciły rafinerii w Możejkach wygórowane taryfy przewozowe. Było to przyczyną kłopotów finansowych polskiej spółki, która przed 2015 r. przynosiła straty.

Według Wróblewskiego, nowe otwarcie współpracy Orlen Lietuva i litewskich kolei to osobista zasługa Skvernelisa. Podkreślił też jego wsparcie ws. transmisji „polskich programów telewizyjnych w południowo-wschodniej Litwie”. Podkreślił także, że premier Litwy ma zasługi w działaniach na rzecz integracji infrastruktury państw bałtyckich z zachodnioeuropejską siecią energetyczną i transportową.

Po otrzymaniu nagrody Skvernelis wygłosił przemówienie, w którym również odwoływał się do „wspólnej historii” Polski i Litwy, przypominając też, że Polska i Litwa miały gorsze relacje.

– Stosunki między sąsiadami muszą być równoprawne, z poszanowaniem dla siebie nawzajem – mówił litewski premier. – Ja jako szef rządu, jako człowiek, pragnę i uczynię wszystko, żeby stosunki między naszymi krajami były ciepłe, przyjazne, sąsiedzkie i strategiczne. (…) Bądźmy razem, rozmawiajmy ze sobą, a wtedy zostaniemy usłyszani.

Skvernelis dziękował również premierowi Mateuszowi Morawieckiemu oraz prezesowi PiS Jarosławowi Kaczyńskiemu.

Szef polskiego rządu w swoim przemówieniu podkreślał swoje dobre relacje z szefem litewskiego rządu. Nawiązał do swojej wizyty na Litwie, gdy jeszcze jako wicepremier wspólnie ze Skvernelisem otwierał most energetyczny.

– Chcę wyrazić bardzo ogromną radość, że dzięki Sauliusowi te mosty pomiędzy Polską a Litwą są naprawdę coraz szersze, coraz bardziej stabilne – mówił Morawiecki. – Dzisiaj mogę powiedzieć, że ta historia się coraz lepiej układa i jest to bardzo piękne uczucie, że Polacy jadąc na Litwę czują się coraz bardziej jak u siebie w domu i Litwini przyjeżdżając do Polski czują się coraz bardziej jakby byli u siebie w domu. Że potrafimy te wspólne różne problemy coraz lepiej rozwiązywać.

Morawiecki podkreślił też, że wspólne sukcesy gospodarcze obu państw nie byłyby możliwe bez Sauliusa Skvernelisa:
– To jest jego osobista zasługa, zaangażował się w te relacje i rzeczywiście one zmierzają w bardzo dobrym kierunku.

Według relacji medialnych, w żadnym z wystąpień ze strony polskiej w zasadzie nie poruszono kwestii stosunku władz litewskich do Polaków na Litwie.