Sejm zajął się w piątek dwoma sztandarowymi ustawami autorstwa prezydenta Dudy, o których jest mowa od lipca, gdy to prezydent zawetował ustawy Prawy i Sprawiedliwości.
Znowelizowana prezydencka ustawa ustala, że wyboru 15 członków do KRS na czteroletnią kadencję dokonuje Sejm.
Obrady były niezwykle burzliwe. Posłowie opozycji zarzucali partii rządzącej, że członków do KRS nie powinni wybierać polityce, gdyż będzie to skutkowało uzależnieniem wymiaru sądownictwa. Posłowie PO i Nowoczesnej mówili wręcz o upadku niezależnego sądownictwa w Polsce.
Z kolei Paweł Kukiza zaznaczył, że suwerenem jest naród i członkowie KRS nie powinni być wybierani ani przez innych sędziów, ani przez polityków, tylko przez społeczeństwo w powszechnych wyborach.
Ustawa o Sądzie Najwyższym
Za całością ustawy o SN, wraz z przyjętymi poprawkami, głosowało 239 posłów, 171 było przeciw, a 24 wstrzymało się od głosu. Wcześniej przyjęto wszystkie poprawki PiS; odrzucono zaś poprawki opozycji, z jednym wyjątkiem, oraz wnioski mniejszości. Teraz ustawa trafi do Senatu.
Nie znalazł większości wniosek opozycji o odrzucenie projektu. W głosowaniach odrzucano wnioski mniejszości i poprawki opozycji – z jednym wyjątkiem. Jednogłośnie przyjęto bowiem poprawkę PO, skreślającą przepis przejściowy ws. dodatkowego zatrudnienia sędziów SN i sądów powszechnych.
Ustawa wprowadza możliwość składania do SN skarg nadzwyczajnych na prawomocne wyroki polskich sądów, w tym z ostatnich 20 lat. W SN powstaną dwie nowe izby z udziałem ławników wybieranych przez Senat. Ustawa przewiduje przechodzenie sędziów SN w stan spoczynku po ukończeniu 65. roku życia, z możliwością przedłużania tego przez prezydenta RP (dziś ten wiek to 70 lat).
Przyjęte poprawki PiS stanowią, że przy badaniu skargi nadzwyczajnej SN mógłby zaskarżone orzeczenie sądu uchylić nie tylko w całości, ale i w części. Skargi nie można wnosić od orzeczeń sądów administracyjnych. Prezydent RP będzie określał regulamin SN, po zasięgnięciu opinii Kolegium SN – która nie byłaby potrzebna przy wydawaniu pierwszego regulaminu. Ławnicy będą dostawać nieco ponad 200 zł za dzień pełnienia obowiązków – stanowi inna przyjęta poprawka PiS.
Sejm odrzucił wnioski opozycji, m.in. by prezydent powoływał nowego I prezesa SN spośród dwóch kandydatów zgłoszonych przez Zgromadzenie Ogólne SN – a nie pięciu; by skreślić zapisy o Izbie Dyscyplinarnej oraz o ławnikach; by przywrócić wiek 70 lat na odchodzenie sędziów SN w stan spoczynku; by sędziowie ponosili odpowiedzialność materialną za wyrządzoną szkodę czy krzywdę oraz by ławnicy w SN mieli “co najmniej wykształcenie wyższe”.