Przedsiębiorczy jak Polak – czyli polskie firmy w światowej czołówce

Wielu ludzi w naszym kraju bezrefleksyjnie zachwyca się wszystkim co płynie do nas z zachodu. Ma to swoje odzwierciedlenie zarówno w kulturze, sztuce, muzyce jak i w gospodarce. Made in Germany „musi” być lepsze niż Made in Poland. Czy aby na pewno? Polak przecież także potrafi i często robi to lepiej niż inni.

W pierwszym artykule z serii opisałem firmę Solaris, która produkuje autobusy i tramwaje. Dziś zamierzam przedstawić Państwu inną, także produkującą tramwaje, lecz oprócz tego pociągi i lokomotywy. Służą one pasażerom we wszystkich regionach Polski i za granicą. Można je spotkać na szlakach kolejowych w Kazachstanie, na liniach miejskich w Moskwie i wielu miastach środkowej Europy, szczególnie na połączeniach regionalnych w Czechach, Niemczech oraz we Włoszech. Projekty pojazdów szynowych tej firmy powstają w największym w naszej części Europy, liczącym ponad 250 inżynierów, Dziale Badań i Rozwoju. Cała produkcja odbywa się w PESA Bydgoszcz SA.

Grupa PESA składa się z 5 podmiotów. Pierwszym jest PESA Bydgoszcz SA czyli największy producent pojazdów szynowych w Polsce zajmujący się także modernizacjami, naprawami i przeglądami taboru. Kolejne podmioty to: Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego Mińsk Mazowiecki S.A., SKRAW–MECH Sp. z o.o., Zakład Produkcyjno-Remontowy REM-SUW Sp. z o.o. oraz Zakład Produkcyjno-Usługowy EKO-PARTNER sp. z o.o.

Historia Pesy wiąże się z pierwszą linią kolejową do Bydgoszczy, otwartą w 1851 roku. Razem ze stacją powstały wtedy Warsztaty Naprawcze Wschodniej Kolei, które dziś stanowią PESA Bydgoszcz SA. Warsztaty znajdowały się na powierzchni 1 ha i zatrudniały mistrza oraz 20 robotników. Bardzo szybko rozpoczęto rozbudowę i już w 1855 roku otwarto budynek dla administracji, a rok później halę napraw parowozów, magazyn i halę napraw wagonów. Firma rozwijała się, a jej historia z kolei przeplatała z dziejami miasta i regionu. Czasy się zmieniały, a firma wraz z nimi.

Dzisiejsze przedsiębiorstwo, nawiązujące historią do tradycji Warsztatów Naprawczych Wschodniej Kolei z 1851 roku, powstało w zasadzie po transformacji ustrojowej, poprzez wydzielenie ze struktur PKP 24 lipca 1991 roku. Zakład musiał przejść reorganizację i znaleźć swoje nowe miejsce na rynku. Wtedy powstało ZNTK Bydgoszcz (Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego), które specjalizowało się w naprawie wagonów pasażerskich. W 1994 roku podpisano pierwszy kontrakt zagraniczny na wagony sypialne dla Litwy. W 1995 roku firma opatentowała nieiskrzący klocek hamulcowy dla taboru kolejowego. Najbardziej przełomowe zmiany nastąpiły jednak dopiero w 2001 roku kiedy ZNTK miały niestety zostać zlikwidowane.

Na ratunek firmie przyszedł Tomasz Zaboklicki, który razem z kilkoma innymi członkami zarządu utworzył spółkę menadżerską i odkupił zakład za pieniądze z kredytów uzyskanych pod zastaw ich prywatnych majątków. Przedsiębiorstwo zmieniło nazwę na Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz Spółka Akcyjna Holding. Od początku zaczęto budować swoją pozycję rynkową w oparciu o produkcję, a nie, jak do tej pory, o remonty taboru kolejowego. Pod przewodnictwem prezesa Zaboklickiego, Pesa wygrała wiele prestiżowych i zyskownych przetargów na dostawę taboru kolejowego, zdobywając uznanie i budując markę rozpoznawalną w całej Europie.

Obecnie firma zatrudnia ponad 4000 pracowników. Spółka skupia się głownie na produkcji elektrycznych i spalinowych wagonów oraz zespołów trakcyjnych, wagonów pasażerskich różnych typów, tramwajów miejskich oraz lokomotyw. Do najbardziej rozpoznawalnych produktów można zaliczyć pojazdy: Swing i Twist, elektryczny ELF, spalinowy Link i lokomotywa Gama oraz EZT Dart.

Produkty Pesy można dziś spotkać we wszystkich województwach. Firma dostarcza również pociągi spalinowe Link dla niemieckiego Deutsche Bahn, których ma być w sumie, w ciągu najbliższych 10 lat, 470. Oprócz Niemiec, Pesa od 2006 roku obecna jest również na wymagającym rynku włoskim. Tramwaje Fokstrot wożą pasażerów Moskwy oraz Kijowa. Spółka rozpoznawalna jest także dzięki swoim produktom na Węgrzech, w Czechach, Rumunii oraz Bułgarii. W roku 2016 obroty firmy szacowane były na 1,5 miliarda złotych. Uruchomienie kontraktu na dostawy dla Deutsche Bahn, udziały w przetargach w Goetenburgu, Brukseli, Paryżu oraz możliwość domówienia przez PKP IC kolejnych Dartów sprawia, iż producent nie może narzekać na brak pracy.

Wsłuchiwanie się w potrzeby obecnych i przyszłych klientów zbudowało obecną pozycję Pesy jako lidera wśród polskich producentów taboru. Sprzyja temu od lat dywersyfikacja produktów i rynków, różnorodność oferty i duża elastyczność działania. Rozszerzanie rynków i zwiększanie produkcji firmy, to efekt nie tylko rozwoju technologicznego, ale też dobrej organizacji procesów produkcji. Dowodem są prestiżowe certyfikaty m.in. Q1 i IRIS 02, które potwierdzają obowiązujące w spółce najwyższe standardy. Pesa jednak nie zamierza się nimi zadowalać, ani nawet trochę zwalniać tempa. Firma ma wysokie ambicje i chce godnie reprezentować Polskę wród najlepszych producentów pojazdów szynowych na świecie. W ten sposób Made in Poland staje się symbolem wyrobów wysokiej jakości.