Endeckie początki polskiej piłki nożnej

Dodano   0
  LoadingDodaj do ulubionych!

Reprezentacja Polski z 1931 roku / fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe (NAC) / CC0 1.0

Początki polskiej piłki sięgają końca XIX wieku i łączą się z działalnością Towarzystwa Gimnastycznego “Sokół” . Pierwszy mecz na ziemiach polskich, który znacząco odbiegał jednak od zasad piłki nożnej jaką znamy, odbył się 14 lipca 1894 roku we Lwowie na zjeździe właśnie “Sokoła”. Rywalizacja między drużynami z Lwowa i Krakowa trwała jednak jedynie 6 minut i zakończyła się zwycięstwem gospodarzy.

Pierwsze lata następnego wieku przyniosły na ziemiach trzech zaborów ogromną popularyzację futbolu. Dużo w tym zakresie na terenie Galicji zrobił działacz endecki Eugeniusz Piasecki, który jako nauczyciel promował ten sport wśród swoich uczniów. Dzięki niemu piłka nożna stała się popularna wśród lwowskiej młodzieży. W kilka lat utworzono z drużyn szkolnych Towarzystwo Gimnastyczno-Sportowe, które po kolejnych latach przekształciło się w profesjonalny zespół Pogoń Lwów. Jego pierwszym prezesem został właśnie Piasecki.

Innym zespołem zaboru austriackiego z endeckim konotacjami była Wisła Kraków. Był z nią związany aktywista Towarzystwa Szkoły Ludowej, późniejszy minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego (usunięty ze stanowiska po zamachu majowym za polityczną nieprawomyślność) Tadeusz Łopuszański. Od samego początku w Wiśle dał o sobie znać jej wyraźnie narodowa orientacja. To właśnie działacze i piłkarze Wisły w roku 1910 wystąpili z wnioskiem powołania Polskiego Związku Piłki Nożnej. Był to przede wszystkim symboliczny gest, mający na celu manifestację niezależności i odrębności narodowej polskiego piłkarstwa. Po odzyskaniu niepodległości piłkarzom Wisły zdarzało się dosyć często witać kibiców tzw. „rzymskim salutem” będącym oficjalnym pozdrowieniem Obozu Wielkiej Polski.

Mocno patriotyczno – narodowy charakter polskiego piłkarstwa można było odczuć na ziemiach zaboru pruskiego, gdzie aktywnie starano się zlikwidować wszelkie przejawy polskości.
W 1908 roku w Ostrowie Wielkopolskim powstał klub Venetia. Założony został przez młodzież gimnazjalną skupioną w Towarzystwie Tomasza Zana, współpracującym z endeckim Związkiem Młodzieży Polskiej „Zet” . Bardzo dobre wyniki sportowe sprawiły, że władze niemieckie zlikwidowały klub w 1915.

Innymi polskimi klubami z zaboru pruskiego były Warta Poznań i Posnania Poznań. Zawodnicy drugiego spośród tych klubów początkowo grali w niemieckiej Normanii Posen. Podczas jednego z meczów polski zawodnik został ukarany czerwoną kartką za używanie języka polskiego. Na znak protestu boisko opuścili pozostali Polacy. Stało się to przyczyną konfliktu z niemieckimi piłkarzami i doprowadziło do powstania Posnani.

Rozwój polskiego piłkarstwa na terenach zaboru rosyjskiego nastąpił bardzo późno bo w okolicach 1910 roku. Narodowymi zespołami z tych ziem były m.in. Polonia Warszawa czy Łódzki Klub Sportowy.

To właśnie kibice ŁKS-u w 1918 roku, niedługo przed odzyskaniem niepodległości, w trakcie spotkania z niemieckim Sturmem, po brutalnym faulu na polskim zawodniku, Antonim Kowalskim, rzucili się na niemieckich żołnierzy i wszczęli zamieszki na stadionie.

Dodano w Bez kategorii

POLECAMY