Prof. Jan Żaryn w rozmowie z portalem wpolityce.pl w mocnych słowach skomentował postawę ukraińskich władz dotyczącą poszukiwania ciał polskich ofiar ludobójstwa na Wołyniu. Zdaniem naukowca i senatora, Ukraińcy zachowują się jak “barbarzyńcy”.
Prof. Żaryn pytany o dalsze poszukiwania polskich grobów na Ukrainie, przyznał, że obecnie panuje w tej kwestii poważny kryzys wynikający z głębokich różnic kulturowych. Ukraina nie chce należeć do rzymskiej cywilizacji. Zachowuje się jak barbarzyńca w sprawach pamięci historycznej. W bieżącej polityce zagranicznej mamy ze sobą wiele wspólnego, mamy sobie wiele pozytywnych rzeczy do zaoferowania. Jednak wzajemna relacja będzie bardzo płytka, jeżeli Ukraina nie zrozumie, że dużo głębsze relacje pochodzą z wymiaru kulturowego, czyli długiego trwania narodów. – stwierdził.
Senator pytany o możliwość przełamania konfliktu przyznał wprost, że wszystko zależy od władz Ukrainy. Rozwiązanie jest po stronie ukraińskiej. Ona ma w rękach klucz do tego, czy chce być z polską i z polską kulturą. Ukraina musi sobie odpowiedzieć, czy chce wziąć współodpowiedzialność za trwanie szeroko pojętej kultury materialnej na terenie dzisiejszej Ukrainy. W ramach tej szeroko pojętej kultury materialnej mieszczą się cmentarze i miejsca pochówków, a tym bardziej miejsca ostatniego spoczynku, które nie zostały jeszcze naznaczone obecnością krzyża. – powiedział.
Żaryn dodał, że jeżeli Ukraińcy nie zrozumieją, że polskie groby na terenie Ukrainy należą do polskiego dziedzictwa historycznego i kulturowego, to wzajemna “przyjaźń będzie się coraz bardziej oddalała”.